Haaien

Misschien denk je dat haaien zeer gevaarlijke bloeddorstige monsters zijn. En dat haaien niets liever doen dan mensen aanvallen. Gelukkig is dat niet waar. Een mens wordt meestal bij vergissing aangevallen. Omdat de haai hem of haar bijvoorbeeld voor een zeehond aanziet. Eigenlijk is het net andersom: mensen zijn gevaarlijk voor haaien. Per jaar worden er miljoenen haaien door vissers gedood. Om er soep of leer van te maken. Of zomaar, voor de lol.
Er zijn ongeveer 350 verschillende soorten haaien. De grootste is de walvishaai. Hij kan achttien meter lang worden. Deze reus onder de haaien eet piepkleine plantjes en diertjes. De kleinste haaien zijn de pygmeehaai en de dwerghaai. Zij zijn ongeveer 25 centimeter lang. De meeste soorten worden niet langer dan vier meter.
Haaien leven in alle oceanen en zeeën. In de Noordzee komen twaalf soorten voor, waaronder de doornhaai, de voshaai en de hondshaai.

De walvishaai is de grootste haai.

Koudbloedig

Haaien zijn vissen. Ze hebben vinnen en kieuwen. Toch verschillen ze van vissen als de snoek en de haring. Haaien hebben namelijk geen echte botten. Hun skelet bestaat uit kraakbeen. Daarom worden ze ook wel kraakbeenvissen genoemd. Kraakbeen zit ook in het puntje van je neus.
Haaien zwemmen met hun bek open om adem te halen. Met hun kieuwplaten halen ze zuurstof uit het water. Het water stroomt door de bek naar binnen, gaat langs vijf paar kieuwplaten en daarna door kieuwspleten weer naar buiten.
Gewone vissen kunnen lang stil blijven hangen in het water. Haaien zwemmen altijd. Ze hebben geen zwemblaas. Als ze niet zwemmen, zakken ze naar de bodem. Ze kunnen dan ook niet ademhalen.

Haaien zijn koudbloedig. Ze hebben dezelfde temperatuur als hun omgeving. Daarom hebben ze niet veel voedsel nodig om hun lichaam op temperatuur te houden.
Haaien zijn prima opruimers in de natuur. Ze eten zieke, zwakke en dode dieren. Ze eten bijna alles wat in zee leeft: slakken, kreeften, vissen, inktvissen en krabben.
De huid van de haai is ruw. Dat komt door de huidtandjes of plaatschubben. De huidtandjes beschermen de haai tegen vraatzuchtige soortgenoten. Ook stroomt het water hierdoor gemakkelijker langs de huid. Door de kleinere weerstand kunnen haaien snel zwemmen om een prooi te pakken.

Echte haaientanden!

Haaien wisselen hun hele leven hun tanden. De meeste soorten hebben vijf tot zes rijen vlijmscherpe tanden. De achterste rijen zijn reservetanden. Ze schuiven door naar voren. Een haai doet enkele weken met één tand. Sommige soorten wisselen wel 30.000 tanden tijdens hun leven.
Haaien kunnen heel goed horen en ruiken. Met hun zijlijnorgaan kunnen ze zelfs de hartslag van een vis horen. En met hun gevoelige neus kunnen ze bloed op honderden meters afstand ruiken.
Haaien paren op de bodem van de zee. Bij veel soorten heeft het mannetje langere tanden. Daarmee bijt hij tijdens de paring in de huid van het vrouwtje.
De meeste haaien worden levend geboren, dus niet uit een ei. Sommige soorten leggen eieren. Die hebben een leerachtige schaal. Bij enkele soorten vechten de jongen in de baarmoeder. Ze eten elkaar op tot de sterkste overblijft.

Deze haai wordt wel uit een ei geboren.

Haaien worden met uitsterven bedreigd. Elke seconde sterven er twee. In Azië worden de vinnen van gevangen haaien afgehakt om er haaienvinnensoep van te maken. Het dier zelf wordt weer in zee teruggegooid. Uit de lever van de reuzenhaai wordt olie gehaald.