Het verzet in de Tweede Wereldoorlog

Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger Nederland en België binnen en werden beide landen bezet. Politieke partijen werden verboden, behalve de NSB omdat deze partij met de Duitsers samenwerkte. Er kwam censuur op kranten en radioprogramma’s. Sommige mensen verzetten zich door een eigen krantje te beginnen. Soms één getypte bladzij, maar er werden ook kranten gedrukt met meer nieuws, zoals Trouw en Het Parool. Op het maken van verboden kranten stond gevangenschap of zelfs de doodstraf. Ook het verspreiden was gevaarlijk. Dat deden meestal koeriersters, die met hun fiets de kranten vervoerden. Er werden verzetsgroepen opgericht, die ook wel de ondergrondse werden genoemd. 


©Noord Hollands Archief, Haarlem
De verzetsvrouwen Truus Oversteegen en Hannie Schaft vermomden zich om opdrachten uit te voeren.

Hulp aan mensen in nood

Vooral Joodse mensen hadden het zwaar tijdens de Tweede Wereldoorlog. Velen werden bij razzia’s op straat aangehouden of uit hun huis gehaald en bijvoorbeeld naar kamp Westerbork in Drenthe gebracht. Van de 120 duizend Nederlandse Joden doken er ongeveer 20 duizend onder, de anderen stierven bijna allemaal in concentratiekampen. Ook verzetsmensen en mannen die niet wilden werken voor de Duitsers, verstopten zich. Onderduikers helpen was een daad van verzet, bij ontdekking werd je streng gestraft. Verzetsgroepen stalen voedselbonnen om extra eten te kopen en brachten die naar de onderduikadressen. Verzetsmensen die werden opgepakt werden opgesloten in een kamp of in de beruchte gevangenis van Scheveningen, het ‘Oranjehotel’. Velen kregen de doodstraf. 


©Alamy/Imageselect, Wassenaar
Maquisards, leden van het Franse gewapende verzet, bekijken wapens die ze van de Engelsen gekregen hebben.

Verzet in België en Frankrijk 

Het verzet in België heette de weerstand. De weerstandsgroep Komeet deed belangrijk werk met de pilotenlijn, een ontsnappingsroute voor vooral Engelse piloten die in vijandelijk gebied waren terechtgekomen. De route voerde naar Spanje.
In Frankrijk was veel gewapend verzet. Vanuit schuilplaatsen in bossen en bergachtige gebieden pleegden Franse verzetsstrijders aanslagen en vielen Duitse soldaten aan om aan wapens te komen.