Kleur

Kleur vinden we zo gewoon, dat het je waarschijnlijk niet eens meer opvalt dat alles om jou heen gekleurd is. Maar als je erop let, ontdek je hoe prachtig het eigenlijk is, al die kleuren om je heen. Er zijn miljoenen verschillende kleuren. De kleuren die we zien, veranderen voortdurend. Het groene gras in de tuin kan een volgend moment een andere kleur groen hebben. Bijna niets is zo wonderlijk als kleur.
Gewoon wit licht is een verzameling van verschillende kleuren licht. Het zijn de kleuren van het spectrum. Bij een regenboog zie je deze kleuren altijd in dezelfde volgorde. Aan de buitenkant zit rood, dan oranje, geel, groen, blauw en violet.
Als wit licht op een voorwerp schijnt, kaatst een deel van dat licht terug. Er schijnt bijvoorbeeld zonlicht op je rode schrift. Dan kaatst alleen het rode licht terug.

De kleuren van de regenboog.

Kleuren mengen

Wanneer je een bundel groen licht laat samenvallen met een bundel rood licht, ontstaat geel licht. Rood en blauw licht worden samen een soort roze dat we magenta noemen. Eigenlijk heb je maar drie kleuren licht nodig om alle kleuren van de regenboog te maken: rood, groen en blauw. Maar meng je die drie kleuren door elkaar dan wordt het licht wit. Het mengen van verschillende kleuren licht noemen we optisch mengen. De bekendste toepassing van optisch mengen staat bij je thuis: de tv. Het scherm bestaat uit stippels van rood, groen en blauw licht. Vanaf een afstand mengen die kleuren.
Voor kunstenaars is het belangrijk om te weten hoe je kleuren kunt mengen en welke effecten je daarmee kunt bereiken. De kunstenaar Johannes Itten ontwikkelde voor hen de kleurencirkel. In het midden van de cirkel zijn de primaire kleuren te zien. Daaromheen zijn de kleuren gerangschikt die ontstaan als de primaire kleuren worden gemengd. Dit zijn de secundaire kleuren. Iedere primaire kleur uit de kleurencirkel heeft een andere kleur recht tegenover zich staan. Deze kleurenparen versterken elkaar. We noemen ze complementaire kleuren.

De kleurencirkel van Itten.

Kleuren zie je met je ogen en je hersenen samen. Lichtstralen komen in je oog op het netvlies terecht. In het netvlies zitten kegeltjes die gevoelig zijn voor licht. Deze kegeltjes zijn zo klein dat je ze niet kunt waarnemen met het blote oog. Zij geven informatie door aan je hersenen over wat je ziet.
Bij sommige mensen werken de kegeltjes in hun netvlies niet goed. Daardoor zien ze minder kleuren. Meestal zijn het de rood- en groengevoelige kegeltjes die het niet goed doen. Dan wordt het moeilijk om het verschil te zien tussen rood en groen. Dit komt voor bij ongeveer 1 op de 20 mannen en bij 1 op de 225 vrouwen. Deze mensen noemen we kleurenblind, maar eigenlijk klopt dat dus niet. Er zijn maar heel weinig mensen die echt helemaal geen kleuren zien. Voor hen ziet de wereld om hen heen eruit als een zwart-witfilm.
Kleuren kunnen ook iets betekenen. Rood is de kleur van bloed en van vuur. Je kunt rood worden van woede, maar ook uit schaamte. Rood is de kleur van krachtige gevoelens, zoals moed, liefde, agressie en angst. Van rood raak je opgewonden. Het is de enige kleur die overal op de wereld ongeveer dezelfde betekenis heeft: energie! Vaak vertelt rood dat er gevaar dreigt, dat je op je hoede moet zijn. Niet voor niets is rood de meest favoriete kleur in voetbaltenues. Zo zegt de club: 'Pas maar op, want wij zijn sterk!'.