Documentatiecentrum

Vulkanen

Sommige bergen kunnen vuur spuwen. Dat zijn vulkanen. Sommige zijn nog actief, andere zijn slapend of uitgedoofd. Voor een uitgedoofde vulkaan hoef je niet bang te zijn. Hij zal nooit meer uitbarsten. Een slapende vulkaan is wel gevaarlijk. Er kan nog een uitbarsting komen, maar niemand weet wanneer. Er zit soms wel duizend jaar of meer tussen twee uitbarstingen. Een actieve vulkaan wordt goed in de gaten gehouden.

Een vulkanoloog is iemand die veel van vulkanen weet. Hij kan met een seismograaf of seismometer trillingen in de vulkaan meten. Zo kan hij berekenen wanneer de vulkaan zal uitbarsten.

Een vulkanoloog draagt een speciaal pak tegen de hitte. In en om een actieve vulkaan is het namelijk altijd heet.

Gloeiende stenen

Bij een vulkaanuitbarsting komt het binnenste van de aarde naar buiten. De aarde bestaat van binnen uit gloeiend heet gesteente. Het is er 1200 graden en dat is zo heet dat de stenen er vloeibaar zijn. Dat vloeibare, gloeiende gesteente heet magma. Het buitenste deel van de aarde lijkt op een dikke schil. Die schil is de aardkorst en bestaat uit grote platen die langzaam over de aarde schuiven. Soms botsen ze tegen elkaar. Dan komen er scheuren en spleten in de korst. Op die plek kan magma omhoogkomen. Zo ontstaan er vulkanen. Het magma kan via de krater, een opening, naar buiten. Dan heet het lava.

In het jaar 79 gebeurde er een verschrikkelijke ramp. De vulkaan Vesuvius bij de stad Napels in Italië barstte uit. De hele stad Pompei werd erdoor verwoest. Er kwamen duizenden mensen om in de lavastroom. In die tijd waren er nog geen kranten. Toch weten we dat het gebeurd is. Er was namelijk een man die alles vanaf een heuvel buiten de stad heeft zien gebeuren. Hij schreef brieven over de ramp aan zijn vrienden. Die brieven zijn bewaard gebleven. In 1860 gingen archeologen op zoek naar de plek waar Pompei bijna tweeduizend jaar geleden lag. Ze vonden bijna alles terug. De lava had de lichamen van veel mensen en dieren goed bewaard. De opgravingen gaan nog steeds door. Als bezoeker kun je nu door de oude stad lopen.

Dicht bij huis kunnen we ook vulkanen vinden. In Duitsland en Frankrijk zijn veel uitgedoofde vulkanen. In de kraters kun je afdalen. Er zijn mooie brokken versteende lava in te vinden. In Italië zijn nog actieve vulkanen, zoals de Etna. Een tijd geleden ging deze vulkaan opeens weer werken. Hij spuwde weken achter elkaar vuur. Daar zijn satellietfoto's van gemaakt. Daarop kun je de kilometershoge rookpluim goed zien. Vlakbij de Etna ligt het vulkaaneiland Stromboli. Die spuwt om de paar minuten een beetje lava. Je mag daarom niet te dichtbij komen.

Ook in Frankrijk zijn vulkanen. Ze zijn al heel lang niet meer uitgebarsten.

Details en informatie

  • Titel: Vulkanen
  • Auteur(s): Anke Heesbeen
  • Nummer: JC131
  • Niveau: 3
  • Siso: J 567.2
123movies