Documentatiecentrum

Het verhaal van Sint-Nicolaas

Nicolaas werd rond 270 na Christus geboren in wat nu Zuid-Turkije is. Toen was dat gebied Grieks en waren de meeste mensen christen. Nicolaas werd al jong priester en later benoemd tot bisschop van Myra. Nicolaas van Myra stond altijd klaar om andere mensen te helpen. Na zijn dood, ongeveer in 340, vertelden de mensen verhalen over hem en zijn goede daden. Ze maakten die legenden steeds mooier en wonderlijker. Ook honderden jaren later, toen Nicolaas al heilig was verklaard, werden er nog nieuwe verhalen verteld. 


©Wikimedia
Op dit schilderij uit 1437 werpt Nicolaas een buidel goud door het raam. Zo had het meisje een bruidsschat, waardoor ze een goede toekomst zou krijgen.

Het feest vroeger

De relieken van Sint-Nicolaas werden in 1087 overgebracht naar Zuid-Italië. Daarna werd de heilige Nicolaas ook in West-Europa geliefder. In een tekst van 1427 staat dat in Utrecht arme kinderen op 5 december hun schoen mochten zetten in de kerk. Rijke mensen vulden die met munten en lekkernijen. Het was feest in de hele stad, mensen kochten cadeautjes en lekkers op speciale sinterklaasmarkten. Vanaf de 16e eeuw werd het feest ook thuis gevierd. Kinderen kregen een speculaaspop en soms een cadeau in hun schoen en stoute kinderen een roe! Overigens zag Sint er vroeger niet altijd en overal hetzelfde uit. Soms was hij een bisschop, maar ook wel een soort sprookjesfiguur met een zwartgemaakt gezicht. Ook had hij vroeger geen vaste knecht. 


©Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Een angstaanjagende les op een prent uit de 19e eeuw: als je stout bent, geeft Sint-Nicolaas je met de roe!

Veranderingen

Het sinterklaasfeest is door de eeuwen heen veranderd. Zo waren de  sinterklaasgedichten in de 17e eeuw eerst huwelijksaanzoeken. Later werden ze gebruikt om kinderen te vertellen dat ze zich goed moesten gedragen. In 1850 verscheen het prentenboek ‘Sint-Nikolaas en zijn knecht’ van Jan Schenkman, dat veel heeft bijgedragen aan de Sinterklaastraditie. Op de platen zie je de aankomst per stoomboot in Amsterdam en Sint die met zijn knecht te paard over de daken rijdt. Sinds 2001 komt het Sinterklaasjournaal op tv en zijn die uitzendingen populair.

Details en informatie

  • Titel: Het verhaal van Sint-Nicolaas
  • Auteur(s): Simone Arts
  • Nummer: 115
  • Niveau: 5
  • Siso: J 908.3
123movies