Documentatiecentrum

Vredesmissies

De vrede en veiligheid in de wereld, hoe bewaken we die? Bijna alle landen van de wereld werken samen in een grote organisatie: de Verenigde Naties. Zij praten over problemen in de wereld, zoals het bestrijden van armoede of problemen in het milieu. Voor vrede en veiligheid is er de Veiligheidsraad. Wanneer ergens in de wereld een conflict is, probeert de Veiligheidsraad het eerst met praten op te lossen. Wanneer dit niet lukt, kan de raad soldaten naar het gebied sturen met een missie. Er zijn drie soorten vredesmissies. Een waarbij de soldaten alleen kijken wat er gebeurt, bijvoorbeeld of verkiezingen eerlijk verlopen. Bij een andere soort missie gaan de soldaten tussen twee vechtende partijen staan. Zonder zelf te vechten. Tot slot kan de missie inhouden dat soldaten zelf vechten. Want soms kun je geweld alleen maar stoppen met geweld.


© Timothy A. Clary/ANP Photo

De vijftien leden van de VN-Veiligheidsraad beslissen over vredesmissies.

Meedoen of niet

De VN heeft zelf geen soldaten in dienst. Als er een vredesmissie nodig is, sturen landen die lid zijn van de VN soldaten. Die vormen dan samen een vredesmacht. Ook Nederland stuurt regelmatig soldaten. Zo gingen in 2001 Nederlandse soldaten naar Macedonië om te controleren of de verkiezingen eerlijk verliepen.
Wanneer Nederland een verzoek krijgt om deel te nemen aan een vredesmissie, beslist de regering daarover. Zo'n besluit wordt niet zomaar genomen. De minister van Defensie geeft aan de Tweede Kamer uitleg over de missie. En hij vertelt waarom de missie nodig is. Er moet veel en lang vergaderd worden. Voorstanders van een missie vinden het vaak belangrijk dat Nederland bijdraagt aan de wereldvrede. Tegenstanders vinden dat zo'n missie te veel geld kost. Of ze zijn bang dat een vredesmissie later een oorlogsmissie wordt en dat er Nederlandse soldaten sterven.
Behalve soldaten, kan de regering ook voertuigen, schepen, of vliegtuigen sturen. Of ze kan besluiten om alleen geld te geven.

De soldaten die op vredesmissie worden gestuurd, kunnen niet zomaar doen wat ze zelf goed vinden. De VN bepaalt precies wat de soldaten mogen en moeten doen. Ze krijgen een mandaat. Daarin staat bijvoorbeeld of ze geweld mogen gebruiken of juist niet. Soldaten op een vredesmissie mogen zichzelf wel altijd verdedigen wanneer ze worden aangevallen.
Bij een vredesmissie gaan soms ook politiemensen mee om te helpen. Zij leiden bijvoorbeeld de plaatselijke politie op. Ook gaat er burgerpersoneel mee. Dat zijn geen militairen. Zij vervoeren bijvoorbeeld voedsel en hulpgoederen naar een oorlogsgebied. Of ze bouwen ziekenhuizen en scholen.

Vrede afdwingen

Soms is een conflict zo groot, dat VN-soldaten de opdracht krijgen om zelf mee te vechten. Zo kunnen ze proberen vrede af te dwingen. Maar een vredesmissie lukt niet altijd, zoals in Somalië. Verschillende bevolkingsgroepen waren daar in oorlog met elkaar. Daardoor brak er een verschrikkelijke hongersnood uit. De vredesmissie wilde een eind maken aan de oorlog én aan de hongersnood. Maar dat mislukte en daarna werd er nóg meer gevochten.
Als er wel vrede bereikt wordt, kunnen de VN-soldaten ook helpen met de wederopbouw. Ze helpen dan bijvoorbeeld met het repareren van wegen, bruggen en spoorwegen. En met het weer opbouwen van ziekenhuizen. Soldaten op een vredesmissie voeren dus veel verschillende taken uit.


© Nederlands Instituut voor Militaire Historie

Een Nederlandse militaire arts geeft uitleg over een apparaat aan Afghaanse artsen. Het Nederlandse leger heeft het apparaat aan hun ziekenhuis geschonken.

Details en informatie

  • Titel: Vredesmissies
  • Auteur(s): Lonneke Snijder
  • Nummer: IC332
  • Niveau: 3
  • Siso: J 399.32
123movies