Documentatiecentrum

Walvissen

Het grootste dier op aarde is de blauwe vinvis. Hij kan wel 30 meter lang worden en 100.000 kilo wegen. Maar dit is niet de enige walvissoort. Een dolfijn is ook een walvisachtige, ook al lijkt hij niet veel op een walvis. Er bestaan in totaal 76 soorten. De potvis en de orka zijn andere bekende walvisachtigen. Het bijzondere van deze dieren is dat je zou zeggen dat het vissen zijn. Maar dat is niet waar. Het zijn zoogdieren, net als mensen, honden en beren. Walvissen leggen geen eitjes zoals vissen. Ze krijgen baby's. Net als bij koeien noemen we die kalfjes. Ook hebben walvissen geen schubben. Dat is nog een verschil met vissen.

Walviskoe met kalf.

Walvissen op jacht

Walvissen leven in de zee. Maar ze kunnen niet altijd onder water blijven zoals vissen. Ze hebben gewoon longen, net als jij en ik. Om de zoveel tijd moeten ze dus even naar boven om adem te happen. Dat doen ze door een blaasgat boven op hun kop. Sommige soorten, zoals de blauwe vinvis, eten kleine diertjes die in het water zweven. Krill heet dat. Walvissen hebben voor het vangen van krill een soort zeef in hun bek. Die zeef bestaat uit baarden of baleinen. Zo'n baardwalvis neemt gewoon een flinke slok zeewater. Het krill blijft in de baleinen hangen en het water perst hij gewoon zijn lijf weer uit.

Kijkje in de bek van een baardwalvis.

Andere soorten doen het heel anders. Dolfijnen, orka's en potvissen gaan op jacht. Deze walvissen hebben dan ook een bek vol tanden. We noemen ze tandwalvissen. Op grote diepte in de zee is het pikdonker. Een walvis heeft daar niets aan zijn ogen. Hij zoekt daar op een andere manier zijn weg. Hij gebruikt een truc. Een tandwalvis stoot tonen uit en aan de echo daarvan hoort hij of er iets voor hem zwemt. Dat noem je sonar. Tandwalvissen jagen nooit alleen. Ze drijven in groepen de vissen in het nauw en eten ze dan op. Ze gebruiken daarbij een soort taal. Want om goed te kunnen jagen, moet je veel overleggen en elkaar goed begrijpen. Er zijn veel verhalen over de slimme trucs van walvisachtigen. Sommige dolfijnen jagen zelfs samen met mensen. Ze leiden de vissersboten naar de vissen en als dank krijgen ze een deel van de vangst.

Robben op een ijsschots.

Orka's vangen robben die lekker op een ijsschots liggen te slapen door heel hoge golven te maken. Door die golven glijden de dieren in het water en zijn ze een hapklaar brokje voor de orka's. Walvissen hebben een soort kompas in hun lijf dat hen helpt om de weg te vinden. Maar dat gaat soms mis. Dan spoelen ze alleen of met een hele kudde aan op het strand. Mensen doen dan hun uiterste best om de dieren weer in de zee te krijgen. Dat lukt lang niet altijd. De dieren gaan dan dood.

Moedige mensen proberen een aangespoelde walvis terug te duwen in de zee. Meestal mislukt zo'n reddingsactie.

Details en informatie

  • Titel: Walvissen
  • Auteur(s): William van den Akker
  • Nummer: IC067
  • Niveau: 3
  • Siso: J 598.91
123movies